Blisko połowa mieszkańców naszej planety ma problemy ze snem. Jego odpowiednia ilość jest dla ludzi równie ważna, jak dostarczanie organizmowi wody, pokarmu i tlenu. Czym charakteryzuje się bezsenność i jak z nią walczyć? Wyjaśniamy.
Czym jest bezsenność?
Bezsenność (insomnia) cechuje się niezadowalającą jakością snu lub jego zbyt małą długością. Powoduje to, że człowiek nie jest w pełni sił, a jego funkcjonowanie w ciągu dnia jest utrudnione. Problem ten przybiera różne formy, mogą to być na przykład: kłopoty z zasypianiem, budzenie się w środku nocy, zmęczenie po śnie, czy też dłuższe okresy bez snu. Jeżeli zdarza się to trzy lub więcej razy w tygodniu, to jest to najprawdopodobniej bezsenność. Może być ona przewlekła (trwa dłużej niż miesiąc) lub przygodna (trwa kilka dni).
Objawy bezsenności
Bezsenność objawia się na wiele sposobów, są to między innymi:
- pomimo braku problemów z zasypianiem sen trwa krótko, ciężko go utrzymać i kończy się wybudzeniem w środku nocy,
- senność nad ranem lub w ciągu dnia,
- pomimo uczucia zmęczenia bardzo trudno jest zasnąć,
- uczucie rozkojarzenia, zmęczenia i rozdrażnienia, a także zmniejszona zdolność koncentracji w ciągu dnia,
- pomimo snu trwającego 8 godzin w ciągu dnia człowiek jest bardzo zmęczony, co wynika ze słabej jakości nocnego wypoczynku.
Przyczyny bezsenności
Kłopoty ze snem mogą mieć podłożę psychiczno-emocjonalne lub być powiązane z jakimiś schorzeniami. W drugim przypadku konieczne są specjalistyczne badania, po których lekarz oceni, czy bezsenność ma związek na przykład z problemami związanymi z kręgosłupem lub układem oddechowym. Przypadłość ta może się też wiązać z niezdrowym trybem życia i problemami emocjonalnymi. Do najczęściej wymienianych psychofizjologicznych przyczyn bezsenności należą:
- nieprawidłowe nawyki żywieniowe np. spożywanie przed snem ciężkostrawnych posiłków,
- niedostateczna ilość ruchu w ciągu dnia, siedzący tryb życia,
- zaburzenia rytmu okołodobowego (różne godziny zasypiania i wstawania – jest to częsta przyczyna bezsenności u osób pracujących na zmiany),
- niewygodny materac, wersalka, nieodpowiednia temperatura w pomieszczaniu, w którym się śpi,
- przyjmowanie przed zaśnięciem środków pobudzających, takich jak kawa, papierosy, napoje energetyzujące lub alkohol oraz ich nadmierne używanie w ciągu dnia,
- urządzanie sobie drzemek w ciągu dnia,
- długotrwały stres,
- przeżywanie skrajnych emocji przed zaśnięciem,
- zaburzenia psychiczne (depresja, stany lękowe, schizofrenia).
Jak widać lista przyczyn zaburzeń snu jest długa, a ich ignorowanie może poważnie odbić się na zdrowiu psychicznym oraz fizycznym. Długotrwała bezsenność bardzo osłabia koncentrację i może prowadzić, np. do wypadków w pracy lub na drodze.
Skuteczne sposoby na bezsenność
Na szczęście istnieje wiele sposobów na radzenie sobie z zaburzeniami snu. Leki nasenne bez recepty skutecznie zwalczają ten problem. Powinny one zawierać melatoninę, której odpowiednia ilość w organizmie zapewnia nam zdrowy sen. Naturalnym sposobem na jej pozyskiwanie jest spożywanie owoców, które pobudzają szyszynkę do jej produkcji. Mogą to być między innymi: maliny, jeżyny, agrest lub truskawki.
Ważne jest też dostarczanie organizmowi aminokwasu jakim jest tryptofan, który zmniejsza nadpobudliwość i napięcie. Można go znaleźć w bananach, orzechach, nabiale i drobiu. Kolejnym sposobem zapewniającym zdrowy sen jest odpowiednia ilość aktywności fizycznej w ciągu dnia, wskazana szczególnie dla osób pracujących za biurkiem. Dzięki regularnemu wysiłkowi sen staje się głębszy i dłuższy.
